Kavak Mantarı Tohumu

Tabiatta kendiliğinden yetişen Kavak mantarları seçilerek üzerine bulaşmış olan toz ve çamur parçaları temizlenmekte ve % 96'lık alkol ile dezenfekte edilmektedir. Sapları kesilen mantarlar, alüminyum kâğıtlar üzerine yerleştirilerek 25 + 1 °C'ye ayarlanan etüv içinde 2 gün bekletilerek, açık gri renkli sporların kâğıt üzerine dökülmeleri sağlanmaktadır. Elde edilen sporlar, petri kaplarında 70°C'de 2 saat bekletilerek, enfeksiyon kaynakları elimine edilmektedir. Sporlar, misel elde etmek amacıyla kullanılacağı zamana kadar + 4°C'de muhafaza edilmektedir. Genelde Kavak mantarlarının kültürü, tek bir spordan gelen miselyumdan sağlanmaktadır. Ancak, mantarın biyolojisi gereği bu miselyum bir başka bir mantar miselyumu ile birleşebileceği için, ortaya çıkan yeni mantarlar genel olarak Kavak mantarına benzemeyebilirler, dolayısıyla bunu ortadan kaldırmak için miselyumun spordan ziyade küçük bir dokudan elde edilmesine gidilir. Bunun için de; steril şartlarda, Kavak mantarı bir iğne vasıtasıyla ortadan ikiye ayrılır ve iç kısımdan küçük bir parça çıkarılır. Bu parça daha önce hazırlanmış besin ortamına taşınarak 25 - 30°C'de inkübasyona bırakılır. 7-10 gün içerisinde besin ortamı tamamıyla miselyum ile kaplanır ve kullanılır hale gelir. Daha sonraki işlemlerde besin ortamından miselyumlu küçük bir parçanın yeni ortama taşınması yeterlidir.

Kavak Mantarı Yetiştiriciliğinde Çıkabilecek Sorunlar

1. Misellerin ortamda gelişememesi. Misel zararlılarla bulaşmış olabilir. Bunun dışında fungusid gibi mantar için zehirli maddelerle bulaşık olmamalıdır. Kullanılan su asidik ya da alkali olmamalıdır. 2. Misellerin zayıf dağılması Bunun sebebi, yetiştirme ortamında çok az besin maddesinin bulunması veya mantar için zararlı mikroorganizmaların öldürülememiş olmasından dolayıdır. 3. Misel gelişiminin durması Kompost torbasının tabanında gereğinden fazla suyun, nemin veya rutubetin olması ve hava sirkülâsyonunun eksikliği halinde veya kompostun dip kısmında zararlı bakterilerin oluşması sonucu olabilir. 4. Noktalar şeklinde gelişen miseller Kompostun steril şekilde paketlenememesi veya mantar için zararlı mikroorganizmaların gelişmesiyle oluşmaktadır. 5. Ortamda meyve oluşumunun gecikmesi Olgun misel kullanılmaması, ortamın çok soğuk yada sıcak olması, kompost'a yetersiz miktarda misel konması, rutubetin veya havalandırmanın eksikliği neden olabilir. 7. Mantarların fazla irileşememesi Ana kültürün mutasyona uğramış olması, torba ağzının çok geniş açılması, besin elementi eksikliği, ani sıcaklık değişimi etkili olmaktadır. 8. Mantarlarda solgunluk ve kuruma Torba açıldıktan sonra, bulunduğu odadaki mikroorganizmalar tarafından parçalanma, çok fazla sulama, zararlıların verdiği yoğun hasar neden olabilir. 9. Verim düşüklüğü Gelişme ortamında yetersiz besin elementlerinin bulunması, yetersiz sağlık şartları, zararlılar tarafından yok edilme. 10. Anormal mantar oluşumu Mantar şapkasının huni şeklini alması yada uzun saplı mantarların oluşmasına sebep olan faktörler, yetersiz havalandırma ve karbondioksit oranının fazlalığıdır. 11. Hiçbir mantarın görülmemesi durumu Kuluçka ve ön gelişme safhalarının tamamlanmasından sonra hiçbir mantarın ortaya çıkmaması, miselin üreme organlarını oluşturabilme yeteneğinin bulunmaması yani kısır olduğu anlamına gelmektedir.

Verimin Arttırılması Ve Mantar Oluşumunun Hızlandırılması

Kavak mantarları çok yüksek oranda protein ihtiva etmekte ve buna bağlı olarak hızlı gelişmektedirler. Bu sebeple sulama suyuna karıştırılmış ve suda eritilmiş üre verilmektedir (10 lt suya 100 g üre ya da fosfat bileşiği). Gübre takviyeli sular, 3. günden itibaren günde 1 kez olmak üzere, mantarlar 2 cm iriliğe ulaşıncaya kadar verilmelidir. Mantarlar hasat edildikten sonra kompost bir süre dinlenmeye bırakılarak 4 - 5 gün boyunca suyu kesilir ve oda sürekli havalandırılır. Kavak mantarlarının verimi yetiştirme ortamının kuru ağırlığının yaklaşık % 90 -100'ü arasındadır. Kompost materyali hızlı parçalanan bir tip ise 4 - 6 defa, eğer yavaş parçalanan materyal kullanılıyorsa 6-10 defa hasat söz konusudur. Ancak, hızlı ayrışan materyallerin ortalama verimi daha yüksektir. Tamamen tükenmiş kompostların hepsi yetiştirme yerlerinden uzaklaştırılarak içine kireç ve bakır sülfat karıştırılmış su ile yıkanmalı ve insektisitlerle karıştırılan Zineb ya da Benlate gibi dezenfektanlarla temizlenmelidir. 10 - 15 gün süre ile aynı yer tekrar kullanılmamalıdır. Yetiştirme yerlerinden atılan kullanılmış kompostlar, toprağa gömülerek bir süre bekletildiklerinde, tekrar bitki yetiştirmede gübre olarak kullanılabilmektedir.